نام طلبه: مریم احمدی

چکیده:

مراقبه نفس از دستورات اخلاقی دین اسلام است که برای رسیدن به سلامت کامل و واقعی نفس  و آرامش باید آن را شناخت و خود را ملزم به آن دانست. بازدارنده وکنترل کننده هایی  باید باشد تا نفس آدمی با ویژگی خاص سرکشی که دارد را مهار کند. مراقبه و محاسبه نفس از مهمترین راه‌های خودسازی و راهی برای نگرش به درون و درک درونی و تصمیم برای تغییر و دگرگونی است. مراقبه نفس در نظام اخلاقی اسلامی دارای جایگاه والایی است به ویژه که مهمترین مشکل جامعه کنونی مسائل اخلاقی است و این پژوهش می تواند گامی در تبیین مباحث آن باشد. آن چه که در غرب مراقبه یا مدیتیشن نامیده می شود در حقیقت نوعی تمرین و تکرار برای تمرکز حواس با هدف رسیدن به آرامش است. در حالیکه مراقبه در اسلام با هدف پاک سازی نفس و رسیدن به قرب الهی و آرامش درونی است. غفلت از مراقبت و خود ارزیابی فرجامی بس خطرناک دارد و آن خواری و زبونی در رستاخیز است، بنابراین با رشد اخلاقی و تربیتی باید زمینه دوری از نافرجامی را تدبیر کرد زیرا انسان در این جهان در مسیر رشد و تکامل قرار دارد .هدف از انجام این پژوهش بیان این مسئله است که می توان با گسترش دادن فرهنگ مراقبه و محاسبه نفس در جوامع کنونی از بازدارندگی این فرهنگ در کنترل انسانها نیز بهره برد و با رشد اخلاق در جامعه، موجبات هدایت و اصلاح افراد در اجتماع را فراهم کرد که در نتیجه باعث آرامش در زندگی فردی و اجتماعی خواهد شد. در این پژوهش سعی شده است با توجه به آیات قرآن و روایات و سخنان بزرگان به بررسی نقش مراقبه در آرامش نفس از روش تحلیلی پرداخته و در گردآوری اطلاعات نیز از روش کتابخانه ای استفاده شده است.

کلید واژه:رشد اخلاقی ، محاسبه، نفس